Viêm bờ mi (blepharitis) là tình trạng viêm ở rìa mí mắt, gây ra các triệu chứng khó chịu như đỏ, sưng, ngứa, hoặc cảm giác nóng rát. Đây là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở những người có da dầu, gàu hoặc bệnh rosacea (mụn đỏ). Bài viết này sẽ giải thích về viêm bờ mi, nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và biện pháp phòng ngừa, giúp bạn hiểu rõ hơn để bảo vệ sức khỏe đôi mắt.
Viêm Bờ Mi Là Gì?
Viêm bờ mi là tình trạng viêm mãn tính ở rìa mí mắt, nơi lông mi mọc hoặc phần mí tiếp xúc với nhãn cầu. Bệnh thường gây ra các triệu chứng như đỏ mắt, sưng mí, cảm giác cộm, hoặc xuất hiện vảy bám ở gốc lông mi, khiến mí mắt có thể dính lại vào buổi sáng. Viêm bờ mi không lây nhiễm và không gây tổn hại vĩnh viễn đến thị lực, nhưng nếu không được kiểm soát, nó có thể dẫn đến các biến chứng như khô mắt hoặc lẹo mắt.
Bệnh được chia thành hai loại chính:
Viêm bờ mi trước
Ảnh hưởng đến phần ngoài của mí mắt, nơi lông mi mọc, thường do vi khuẩn hoặc gàu (viêm da tiết bã).
Viêm bờ mi sau
Liên quan đến rối loạn tuyến dầu (tuyến meibomian) ở phần trong mí mắt, gây tắc nghẽn và kích ứng.
Nguyên Nhân Gây Viêm Bờ Mi
Viêm bờ mi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân:
- Vi khuẩn: Một số người có nhiều vi khuẩn hơn, đặc biệt là tụ cầu khuẩn, ở vùng gốc lông mi, gây ra vảy giống gàu.
- Rối loạn tuyến dầu: Tuyến meibomian hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến tiết dầu bất thường, gây khô mắt hoặc kích ứng.
- Ve Demodex: Một số trường hợp hiếm gặp do ve ký sinh trong nang lông mi.
- Bệnh da liễu: Các bệnh như viêm da tiết bã hoặc rosacea làm tăng nguy cơ viêm bờ mi.
- Dị ứng: Mỹ phẩm, thuốc nhỏ mắt hoặc các chất tiếp xúc khác có thể gây viêm.
Những người có da dầu hoặc thói quen vệ sinh mắt kém, chẳng hạn như không tẩy trang kỹ trước khi ngủ, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Xem thêm: Phẫu thuật mắt lé được không? Quy trình khám và phẫu thuật lé
Triệu Chứng Thường Gặp
Người bị viêm bờ mi thường gặp các triệu chứng như:
- Mí mắt đỏ, sưng, ngứa hoặc cảm giác nóng rát.
- Vảy hoặc lớp vỏ bám ở gốc lông mi.
- Mí mắt dính vào nhau khi thức dậy.
- Cảm giác cộm như có cát trong mắt.
- Mắt khô hoặc chảy nước mắt bất thường.
Cách Điều Trị Viêm Bờ Mi
Viêm bờ mi là bệnh mãn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả thông qua các biện pháp sau:
Chườm ấm và massage mi mắt
Dùng khăn sạch nhúng nước ấm, vắt bớt nước, đặt lên mắt trong ít nhất 1 phút để làm mềm vảy và thông tuyến dầu, nhẹ nhàng massage mi (hình minh hoạ). Lặp lại nếu cần để giữ khăn ấm.
Vệ sinh mí mắt
Pha loãng dầu gội trẻ em với nước ấm, dùng khăn sạch hoặc tăm bông nhẹ nhàng chà gốc lông mi trong khoảng 15 giây, sau đó rửa sạch. Có thể dùng khăn lau chuyên dụng hoặc xịt kháng khuẩn theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Thuốc
Bác sĩ có thể kê thuốc mỡ kháng sinh bôi lên gốc lông mi hoặc thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh/steroid để giảm viêm và khô mắt. Trong trường hợp có ve Demodex, thuốc đặc trị như lotilaner có thể được sử dụng.
Bổ sung omega-3
Axit béo omega-3 từ cá hồi, cá mòi hoặc viên dầu cá có thể cải thiện chức năng tuyến dầu, giảm triệu chứng. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Điều trị bệnh nền
Kiểm soát các bệnh như rosacea hoặc viêm da tiết bã sẽ giúp giảm viêm bờ mi.
Phòng Ngừa Viêm Bờ Mi
Để hạn chế nguy cơ viêm bờ mi, bạn nên:
- Rửa sạch vùng mắt hàng ngày, đặc biệt loại bỏ hoàn toàn lớp trang điểm trước khi ngủ.
- Dùng dầu gội trị gàu nếu có viêm da tiết bã ở da đầu hoặc lông mày.
- Tránh chạm tay bẩn vào mắt.
- Hạn chế dùng kính áp tròng hoặc mỹ phẩm mắt trong giai đoạn điều trị.
Viêm bờ mi là một tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu duy trì vệ sinh mắt đúng cách và điều trị kịp thời. Nếu các triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám và điều trị phù hợp. Việc chăm sóc mắt đều đặn không chỉ giúp giảm khó chịu mà còn bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh lâu dài.
Tài Liệu Tham Khảo
American Academy of Ophthalmology. (n.d.). What is blepharitis? Retrieved May 24, 2025, from https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-