Các dấu ruồi bay trước mắt (eye floaters) là những điểm xuất hiện với nhiều hình dạng khác nhau, có thể trông giống như những vệt đen hoặc xám, những sợi dây hoặc mạng nhện. Những đốm này có thể di chuyển khi cử động mắt và thường biến mất khi cố nhìn trực tiếp vào chúng.
Tuy nhiên, để rõ hơn về dấu ruồi bay. Mời bạn cùng tìm hiểu bài viết bên dưới của Bệnh viện mắt Việt nhé!
Dấu ruồi bay trước mắt là gì?
Các dấu ruồi bay trước mắt (eye floaters) là những điểm xuất hiện với nhiều hình dạng khác nhau, có thể trông giống như những vệt đen hoặc xám, những sợi dây hoặc mạng nhện. Những đốm này có thể di chuyển khi cử động mắt và thường biến mất khi cố nhìn trực tiếp vào chúng.
Phần lớn dấu ruồi bay trước mắt là do những thay đổi liên quan đến tuổi tác, xảy ra khi chất gel giống như thạch (dịch kính) trong mắt của bạn bị hóa lỏng và co lại. Các sợi collagen vón cục bên trong dịch kính có thể tạo ra những bóng nhỏ trên võng mạc, và những bóng này chính là các dấu ruồi bay.
Nếu gia tăng đột ngột các dấu ruồi bay trong mắt, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa mắt, đặc biệt là nếu bạn cũng thấy các tia sáng lóe lên hoặc không nhìn thấy gì. Đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng khẩn cấp cần được xử lý kịp thời.
Xem ngay: Đo mắt cận bao nhiêu tiền?
Triệu chứng dấu ruồi bay
Triệu chứng dấu ruồi bay trước mắt có thể bao gồm:
Những hình dạng nhỏ trong khoảng không gian trước mắt, bạn xuất hiện dưới dạng các chấm tối hoặc các sợi trong suốt giống như vật chất trôi nổi.
Các đốm di chuyển khi cử động mắt, và khi cố nhìn vào chúng, chúng nhanh chóng biến mất.
Dấu ruồi bay rõ nhất khi nhìn vào một nền sáng, như bầu trời xanh hoặc tường trắng.
Những hình dạng nhỏ hoặc sợi dần dần ổn định và trôi ra khỏi khoảng quan sát được.
Khi nào cần đi khám bác sĩ
Hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa mắt nếu nhận thấy:
Số lượng ruồi bay trong mắt tăng lên nhiều hơn bình thường.
Sự xuất hiện đột ngột của các dấu ruồi bay mới.
Các tia sáng lóe lên trong cùng một mắt có dấu ruồi bay.
Màn xám hoặc 1 màng mờ che chắn một phần tầm quan sát.
Không thấy gì ở một hoặc cả hai bên (mất thị lực ngoại vi).
Những triệu chứng không đau này có thể do rách võng mạc, có hoặc không có hiện tượng bong võng mạc. Đây là một tình trạng nguy hiểm đến thị lực và cần được chú ý ngay lập tức.
Nguyên nhân
Dấu ruồi bay trước mắt có thể do những thay đổi liên quan đến dịch kính, do quá trình lão hóa hoặc từ các bệnh lý và tình trạng khác:
Thay đổi liên quan đến tuổi tác: Dịch kính là một chất giống như thạch, chủ yếu được tạo thành từ nước, collagen (một loại protein) và hyaluronan (một loại carbohydrate). Dịch kính lấp đầy không gian trong mắt giữa thủy tinh thể và võng mạc, giúp mắt duy trì hình dạng tròn.
Khi lớn tuổi đi, dịch kính sẽ thay đổi. Theo thời gian, nó bị lỏng và co lại — quá trình này khiến dịch kính kéo ra khỏi bề mặt bên trong của nhãn cầu.
Khi dịch kính thay đổi, các sợi collagen bên trong dịch kính tạo thành các cục và sợi. Những mảnh vón cục này chặn một phần ánh sáng đi qua mắt, tạo ra những bóng nhỏ trên võng mạc mà bạn nhìn thấy dưới dạng các đốm nổi.
Viêm ở phía sau mắt: Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm phía trong của mắt (màng bồ đào). Viêm màng bồ đào sau ảnh hưởng đến phía sau mắt, bao gồm cả võng mạc và một lớp của mắt gọi là hắc mạc. Viêm này gây ra các đốm nổi trong dịch kính. Các nguyên nhân gây viêm màng bồ đào sau bao gồm nhiễm trùng, rối loạn tự miễn và các bệnh viêm nhiễm.
Xuất huyết trong mắt: Xuất huyết vào dịch kính có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm rách võng mạc và bong võng mạc, tiểu đường, huyết áp cao (tăng huyết áp), tắc nghẽn mạch máu, và chấn thương. Các tế bào máu có thể xuất hiện dưới dạng đốm nổi.
Rách võng mạc: Rách võng mạc có thể xảy ra khi dịch kính co rút kéo căng võng mạc với lực đủ lớn để làm rách nó. Nếu không được điều trị, rách võng mạc có thể dẫn đến bong võng mạc. Nếu chất lỏng rò rỉ phía sau vết rách, nó có thể khiến võng mạc tách ra khỏi phía sau mắt. Bong võng mạc không được điều trị có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.
Phẫu thuật mắt và thuốc điều trị mắt: Một số loại thuốc được tiêm vào dịch kính có thể gây ra bong bóng không khí. Những bong bóng này được nhìn thấy dưới dạng bóng cho đến khi mắt hấp thụ chúng. Các bong bóng dầu silicone được thêm vào trong một số ca phẫu thuật dịch kính và võng mạc cũng có thể xuất hiện dưới dạng vết vẩn đục.
Xem thêm: Mổ mắt ReLEx® SMILE bao nhiêu tiền?
Các yếu tố nguy cơ
Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện ruồi bay trong mắt bao gồm:
- Tuổi trên 50.
- Cận thị.
- Chấn thương mắt.
- Biến chứng từ phẫu thuật đục thủy tinh thể.
- Biến chứng của bệnh tiểu đường gây tổn thương các mạch máu của võng mạc (bệnh võng mạc tiểu đường).
- Viêm mắt.
Chẩn đoán
Bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ tiến hành khám mắt toàn diện để xác định nguyên nhân gây ra các dấu ruồi bay trong mắt. Việc khám mắt thường bao gồm giãn đồng tử. Thuốc nhỏ mắt sẽ làm giãn (mở rộng) phần trung tâm màu tối của mắt bạn, cho phép bác sĩ nhìn rõ hơn phía sau mắt và dịch kính.
Điều trị
Hầu hết các trường hợp ruồi bay trong mắt không cần điều trị. Tuy nhiên, bất kỳ tình trạng bệnh lý nào gây ra vẩn đục dịch kính, chẳng hạn như xuất huyết do tiểu đường hoặc viêm, đều cần được điều trị.
Dấu ruồi bay có thể gây khó chịu và việc thích nghi với chúng cần thời gian. Khi biết rằng các dấu ruồi bay này không gây ra vấn đề nghiêm trọng nào nữa, theo thời gian có thể bỏ qua hoặc ít nhận thấy chúng hơn.
Nếu các dấu ruồi bay ảnh hưởng đến thị lực, điều này hiếm khi xảy ra, thì có thể cân nhắc điều trị. Các lựa chọn bao gồm phẫu thuật để loại bỏ dịch kính hoặc sử dụng laser để phá vỡ các dấu ruồi bay, mặc dù cả hai thủ thuật này đều hiếm khi được thực hiện.
Phẫu thuật loại bỏ dịch kính: bác sĩ nhãn khoa chuyên về phẫu thuật võng mạc và dịch kính sẽ loại bỏ dịch kính qua một vết rạch nhỏ (vitrectomy). Dịch kính được thay thế bằng một dung dịch để giúp mắt duy trì hình dạng. Phẫu thuật có thể không loại bỏ được tất cả các vết vẩn đục, và các vết vẩn đục mới có thể phát triển sau phẫu thuật. Rủi ro của vitrectomy bao gồm nhiễm trùng, xuất huyết và rách võng mạc.
Sử dụng laser để phá vỡ các dấu vẩn đục: bác sĩ nhãn khoa sẽ sử dụng một loại laser đặc biệt nhắm vào vết vẩn đục trong dịch kính (vitreolysis). Phương pháp này có thể làm tan vỡ và khiến chúng ít đáng chú ý hơn. Một số người sau khi điều trị nhận thấy thị lực cải thiện; số khác lại không thấy có sự thay đổi. Rủi ro của liệu pháp laser bao gồm tổn thương võng mạc nếu laser không được nhắm đúng cách.
Chuẩn bị cho buổi khám
Nếu có lo lắng về dấu ruồi bay trong mắt, hãy đặt lịch hẹn với Bác sĩ nhãn khoa về các bệnh rối loạn mắt (như chuyên viên đo khúc xạ hoặc bác sĩ nhãn khoa) để được kiểm tra mắt. Nếu có các biến chứng cần điều trị, thì sẽ cần gặp bác sĩ nhãn khoa. Dưới đây là một số thông tin giúp chuẩn bị cho buổi khám.
Những gì có thể làm
Trước buổi khám, hãy lập danh sách các thông tin sau:
Các triệu chứng, bao gồm tình huống khiến thấy nhiều dấu ruồi bay hơn hoặc ít dấu ruồi bay hơn.
Tất cả các loại thuốc, vitamin, thảo dược và các loại thực phẩm chức năng khác đang dùng, kèm theo liều lượng.
Các câu hỏi để hỏi bác sĩ chuyên khoa mắt nhằm tận dụng tối đa buổi khám.
Đối với dấu ruồi bay trong mắt, một số câu hỏi cơ bản bạn có thể hỏi bao gồm:
- Tại sao tôi thấy các dấu ruồi bay này?
- Chúng có tồn tại mãi không?
- Có thể làm gì để ngăn ngừa không cho chúng xuất hiện nhiều hơn?
- Có phương pháp điều trị nào không?
- Có tài liệu in hoặc trang web nào có thể tham khảo không?
- Có cần lịch hẹn tái khám không? Nếu có, khi nào?
Những gì có thể mong đợi từ bác sĩ
Bác sĩ chuyên khoa mắt có thể sẽ hỏi một số câu hỏi, chẳng hạn như:
- Khi nào bạn bắt đầu thấy các dấu ruồi bay?
- Mắt nào có dấu ruồi bay?
- Triệu chứng có liên tục hay thỉnh thoảng mới xuất hiện?
- Có nhận thấy sự gia tăng số lượng dấu ruồi bay gần đây không?
- Có nhìn thấy các tia sáng lóe lên không?
- Có điều gì khiến triệu chứng tốt lên hoặc xấu đi không?
- Đã từng phẫu thuật mắt chưa?
- Có mắc bệnh lý nào như tiểu đường hoặc cao huyết áp không?