Ánh sáng xanh là một phần của quang phổ năng lượng điện từ tự nhiên. Hằng ngày con người tiếp xúc rất nhiều với ánh sáng xanh từ mặt trời, từ thiết bị điện tử và đèn LED. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn không biết ánh sáng xanh là gì và ánh sáng xanh có tác động gì đến mắt không. Bệnh viện mắt Việt sẽ giải thích sự ảnh hưởng của ánh sáng xanh đối với đôi mắt của con người.
1. Ánh sáng xanh là gì?
.
Hằng ngày con người tiếp xúc rất nhiều với ánh sáng xanh từ mặt trời, từ thiết bị điện tử và đèn LED. Mỗi màu trong quang phổ ánh sáng có một bước sóng và mức năng lượng khác nhau. Hầu hết các sóng đều không nhìn thấy được, trừ một dải sóng nhỏ, gọi là ánh sáng khả kiến. Sóng ánh sáng nhìn thấy được có độ dài bước sóng thay đổi từ 380 nanomet (ánh sáng tím) tới 700 nanomet (ánh sáng đỏ). Sóng càng dài thì càng ít năng lượng truyền đi. Ngược lại, sóng tia cực tím (UV), có bước sóng ngắn nhất nên có năng lượng mạnh nhất.
Ánh sáng xanh có bước sóng ngắn hơn và năng lượng cao hơn so với ánh sáng đỏ và ánh sáng vàng. Một số nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ giữa ánh sáng xanh có bước sóng từ 415 đến 455 nanomet với tổn thương mắt. Và hầu hết ánh sáng từ đèn LED được sử dụng trong điện thoại thông minh, tivi và máy tính bảng có bước sóng từ 400 đến 490 nanomet.
Mặt trời, bóng đèn huỳnh quang và bóng đèn sợi đốt đều phát ra ánh sáng xanh. Ngày nay, con người tiếp xúc với ánh sáng xanh nhiều hơn bao giờ hết do việc sử dụng rộng rãi các thiết bị dựa trên công nghệ đi-ốt phát quang (LED). Màn hình máy tính, máy tính xách tay, ti vi màn hình phẳng, điện thoại di động và máy tính bảng đều sử dụng công nghệ LED với lượng ánh sáng xanh cao.
2. Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến mắt như thế nào?
Mắt của chúng ta được trang bị các cấu trúc bảo vệ mắt khỏi một số loại ánh sáng. Ví dụ, giác mạc và thủy tinh thể bảo vệ võng mạc – vốn nhạy cảm với ánh sáng – khỏi tác hại của tia UV. Tuy nhiên, những cấu trúc này không bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh.
- Việc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ các thiết bị và màn hình kỹ thuật số có đèn nền trong thời gian dài mỗi ngày và ở khoảng cách gần sẽ gây ra chứng mỏi mắt kỹ thuật số, hoặc hội chứng thị giác máy tính, ảnh hưởng đến khoảng 50% người dùng máy tính. Các triệu chứng bao gồm khô mắt, đau mắt hoặc khó chịu mắt, kích ứng mắt và mờ mắt. Ngoài ra, đau đầu và đau cơ mặt do nheo mắt cũng thường xảy ra. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi sử dụng máy tính, máy tính xách tay và các thiết bị kỹ thuật số khác thì thường có xu hướng ít chớp mắt hơn, điều này đồng nghĩa với việc giảm độ ẩm và gây áp lực cho mắt.
- Ánh sáng xanh cũng có thể làm hỏng võng mạc. Đó được gọi là độc tính quang. Mức độ tổn thương phụ thuộc vào bước sóng và thời gian tiếp xúc. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy ngay cả khi tiếp xúc ngắn (vài phút đến vài giờ) cũng có thể gây hại. Sử dụng bộ lọc cắt giảm 94% ánh sáng xanh đã được chứng minh là làm giảm tổn thương võng mạc.
- Ánh sáng xanh có thể dẫn đến thay đổi thị lực vĩnh viễn. Hầu như tất cả ánh sáng màu xanh đều đi thẳng đến phía sau võng mạc của bạn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra ánh sáng xanh kích hoạt việc giải phóng các phân tử độc hại trong tế bào thụ cảm ánh sáng, làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng (AMD) – một bệnh về võng mạc. Thoái hóa điểm vàng (AMD) là nguyên nhân số một gây mất thị lực ở những người trên 50 tuổi. Người bị AMD vẫn có thể nhìn thấy mọi thứ ở ngoại vi, nhưng sẽ mất khả năng nhìn thấy trung tâm của tầm nhìn, các chi tiết và vật thể ở trung tâm sẽ trở nên mờ và không thể nhìn thấy theo thời gian.
3. Làm thế nào để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh?
Do yêu cầu của công việc cũng như cuộc sống hiện đại, chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn những thiết bị điện tử ra khỏi sinh hoạt của mình, vậy phải làm thế nào để hạn chế được mức độ ảnh hưởng của ánh sáng xanh để bảo vệ đôi mắt của mình?
- Nên sử dụng các thiết bị điện tử với màn hình có công nghệ tối giảm ánh sáng xanh.
- Sử dụng kính lọc ánh sáng xanh mỗi khi làm việc hoặc học tập cùng với các thiết bị điện tử, nếu bị cận thị, bạn có thể sử dụng kính cận bluecut.
- Để độ sáng màn hình vừa phải, chuyến ánh sáng của màn hình về tông màu vàng, buổi tối nên để chế độ màn hình buổi đêm (nếu có).
- Sử dụng thiết bị điện tử khoa học, nghỉ ngơi mắt điều độ mối 20s sau 20 phút làm việc, nhìn ra xa 20 feet (6m) để luyện điều tiết cho mắt, tránh mỏi mắt.
- Dành thời gian hoạt động thư giãn ngoài trời ít nhất 30p – 1 tiếng mỗi ngày.
- Bổ sung thực phẩm tốt cho mắt và sức khỏe.
- Kiểm tra mắt định kỳ ít nhất 2 lần 1 năm để phát hiện sớm các bệnh về mắt.
- Điều chỉnh ánh sáng xanh trên màn hình.
Để giảm nguy cơ mỏi mắt và rối loạn giấc ngủ, bạn có thể đặt màn hình ở chế độ “ban đêm” với tông màu ấm hơn. Bạn cũng có thể mua màn hình lọc ánh sáng xanh khi làm việc vào ban đêm. Bộ lọc có thể làm giảm độ chói trên màn hình máy tính. Nghiên cứu cho thấy rằng màn hình lọc có thể chặn 30 đến 60% ánh sáng xanh, mặc dù không rõ liệu việc chặn ánh sáng xanh có giúp duy trì chu kỳ ngủ – thức cho những người thường xuyên phải sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ hay không.
4. Tuy nhiên, không phải tất cả ánh sáng xanh đều có hại.
- Nhiều nghiên cứu cũng đã ghi nhận rằng, việc tiếp xúc với ánh sáng xanh cũng là điều cần thiết để có được sức khỏe tốt. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh giúp tăng cường sự tỉnh táo, giúp trí nhớ và chức năng nhận thức và nâng cao tâm trạng.
- Ngoài ra, ánh sáng xanh rất quan trọng trong việc điều chỉnh nhịp sinh học – sự thức giấc tự nhiên và chu kỳ giấc ngủ của cơ thể. Tiếp xúc với ánh sáng xanh vào ban ngày giúp duy trì nhịp sinh học khỏe mạnh. Nhưng quá nhiều ánh sáng xanh vào đêm khuya (chẳng hạn đọc tiểu thuyết trên máy tính bảng) có thể phá vỡ chu kỳ này, có khả năng gây ra mất ngủ và mệt mỏi vào ban ngày.
Ánh sáng xanh là một phần của quang phổ năng lượng điện từ tự nhiên. Mỗi màu trong quang phổ ánh sáng có một bước sóng và mức năng lượng khác nhau. Do đó chúng cũng có công dụng và cũng có thể gây hại cho sức khỏe con người. Vì thế, việc tiếp xúc với ánh sáng xanh cần được cân nhắc với các yếu tố lợi ích, nguy cơ để đảm bảo sức khỏe cho con người.
Hy vọng qua bài viết của Bệnh viện mắt Việt đã giúp các bạn nắm rõ những thông tin tác hại của ánh sáng xanh. Khi có những dấu hiệu đó bạn nên nhanh chóng đến cơ sở chuyên khoa mắt uy tín để được các Bác sĩ thăm khám và kiểm tra để điều trị phù hợp.
Là một trong những trung tâm Y khoa về mắt hàng đầu Việt Nam, Bệnh viện mắt Việt tự hào là Bệnh viện đầu tiên trang bị phòng mổ áp lực dương, đảm bảo vô trùng tốt nhất tương đương tiêu chuẩn Mỹ và Châu Âu. Đồng thời luôn tự hào là hệ thống nhiều Bệnh viện cùng các Bác sĩ chuyên nghiệp, tận tâm để Bệnh nhân gửi gắm niềm tin cũng như tìm lại ánh sáng cho đôi mắt.
