Đau mỏi mắt là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt là khi công việc và các hoạt động giải trí đòi hỏi sử dụng mắt liên tục.
Hiện tượng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ căng thẳng thị giác đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đau nhức và mỏi mắt:
Hội chứng thị giác máy tính (Computer Vision Syndrome)
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng đau nhức mỏi mắt là hội chứng thị giác máy tính. Khi bạn sử dụng máy tính, điện thoại di động, hoặc các thiết bị điện tử khác trong thời gian dài, mắt phải làm việc liên tục để tập trung và điều chỉnh ánh sáng, gây ra căng thẳng cho mắt.
Điều này đặc biệt xảy ra khi màn hình có độ sáng không phù hợp, khoảng cách từ mắt đến màn hình không đúng, hoặc bạn không nghỉ ngơi hợp lý. Các triệu chứng thường bao gồm mắt khô, nhức mắt, nhìn mờ và đau đầu.
Xem thêm: Rối loạn sắc giác là gì? Nguyên nhân gây rối loạn sắc giác
Mỏi mắt do điều tiết
Khi mắt phải tập trung vào một đối tượng gần trong thời gian dài, chẳng hạn như đọc sách, làm việc trên máy tính, hoặc sử dụng điện thoại, cơ điều tiết của mắt sẽ bị mỏi. Cơ điều tiết có chức năng giúp mắt điều chỉnh để nhìn rõ các vật ở các khoảng cách khác nhau.
Tuy nhiên, khi cơ này phải làm việc liên tục mà không được nghỉ ngơi, nó sẽ gây ra mỏi mắt, đau nhức và khó chịu.
Khô mắt
Khô mắt cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra đau nhức và mỏi mắt. Nước mắt có vai trò quan trọng trong việc giữ ẩm và bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.
Khi mắt không sản xuất đủ nước mắt hoặc nước mắt bốc hơi quá nhanh, mắt sẽ trở nên khô và dễ bị kích ứng, dẫn đến đau nhức. Tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi bạn làm việc trong môi trường điều hòa, khói bụi, hoặc ánh sáng mạnh.
Tật khúc xạ không được điều chỉnh
Những người mắc các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị mà không đeo kính hoặc đeo kính không đúng độ có thể gặp phải tình trạng đau nhức mỏi mắt.
Khi mắt phải điều chỉnh quá mức để bù đắp cho sai lệch khúc xạ, cơ mắt sẽ bị căng thẳng, gây ra hiện tượng nhức mắt và nhìn mờ.
Thói quen sinh hoạt và tư thế không đúng
Thói quen sinh hoạt không đúng cách, chẳng hạn như đọc sách trong điều kiện ánh sáng yếu, làm việc trong môi trường thiếu sáng, hoặc ngồi sai tư thế khi làm việc với máy tính cũng có thể dẫn đến mỏi mắt. Khi tư thế không đúng, các cơ ở cổ, vai và lưng bị căng thẳng, điều này ảnh hưởng gián tiếp đến mắt và gây ra tình trạng đau nhức.
Thiếu ngủ
Thiếu ngủ là một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào tình trạng mỏi mắt. Khi bạn không ngủ đủ giấc, mắt không có thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi, dẫn đến việc chúng bị mệt mỏi nhanh hơn khi làm việc.
Nguyên nhân bệnh lý
Ngoài các nguyên nhân liên quan đến thói quen sinh hoạt, một số bệnh lý khác cũng có thể gây ra đau nhức và mỏi mắt, chẳng hạn như viêm kết mạc, viêm giác mạc, hoặc các bệnh lý về mắt khác.
Trong một số trường hợp, các bệnh về hệ thần kinh như đau nửa đầu, đau thần kinh thị giác cũng có thể khiến mắt bị đau nhức.
Xem ngay: Vì sao cận thị cao độ lại nguy hiểm?
Căng thẳng và áp lực tâm lý
Căng thẳng tâm lý cũng có thể gây ra căng thẳng thị giác. Khi bạn căng thẳng hoặc lo âu, các cơ xung quanh mắt có thể bị co cứng, dẫn đến mỏi và đau nhức.
Cách phòng tránh và điều trị
Nghỉ ngơi mắt thường xuyên: Khi làm việc với máy tính hoặc đọc sách trong thời gian dài, hãy thực hiện quy tắc 20-20-20, tức là mỗi 20 phút, nhìn ra xa khoảng 20 feet (6 mét) trong 20 giây để mắt được thư giãn.
Sử dụng ánh sáng phù hợp: Hãy đảm bảo môi trường làm việc và học tập có đủ ánh sáng, tránh ánh sáng quá yếu hoặc quá mạnh.
Sử dụng kính điều chỉnh: Nếu bạn có các tật khúc xạ, hãy đeo kính theo đúng độ để tránh mắt phải điều chỉnh quá mức.
Giữ vệ sinh mắt: Rửa mắt thường xuyên bằng nước sạch và tránh dụi mắt để tránh các tình trạng viêm nhiễm.
Uống đủ nước và bổ sung dưỡng chất cho mắt: Đảm bảo uống đủ nước và bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin A, E và C để mắt khỏe mạnh hơn.
Kết luận, đau nhức và mỏi mắt là tình trạng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Việc duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh và bảo vệ mắt đúng cách sẽ giúp giảm thiểu tình trạng này và giữ cho đôi mắt luôn khỏe mạnh.
Bác sĩ CKII Nguyễn Đỗ Thanh Lam