Xuất huyết dịch kính là sự tràn dịch máu vào khoang dịch kính (là khoang chứa dịch gel trong suốt phía sau thể thủy tinh (cườm) và trước lớp võng mạc mắt).
Tần suất bệnh nhân bị xuất huyết dịch kính khi đến khám mắt thường ngày tại bệnh viện không còn hiếm gặp. Xuất huyết dịch kính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực.
Triệu chứng nhận biết mắt có thể đang bị xuất huyết dịch kính?
Người bệnh đến khám mắt vì lý do:
Nhìn mờ một mắt đột ngột, lóe sáng, hình ảnh đen méo mó.
Nhìn thấy nhiều mảng “bồ hóng” – mạng nhện màu đen bay lơ lửng.
Hoặc nhìn như qua màn sương màu hồng.
Trường hợp xuất huyết nhiều có thể nhìn màn đen che phủ mắt.
Nguyên nhân xuất huyết dịch kính
Xuất huyết dịch kính do chảy máu từ các mạch máu trong mắt:
Do mạch máu bất thường: tân mạch võng mạc đái tháo đường, tân mạch tắc tĩnh mạch trung tâm võng mac, u mạch…cấu trúc tân mạch thường yếu và dễ vỡ.
Do chấn thương mắt gây vỡ mạch máu hắc võng mạc.
Do bong rách võng mạc (11- 44%), bong dịch kính sau (3,7 – 11,7%)… sự co kéo từ dịch kính gây tách võng mạc, xé rách mạch máu võng mạc.
Bệnh lý khác (6,4 – 18%) như: võng mạc tế bào hình liềm tăng sinh, bất thường động mạch võng mạc, thoái hóa hoàng điểm tuổi già thể ướt, hội chứng Terson…
Hiếm hơn, do áp lực mắt tăng đột ngột làm ảnh hưởng thành mạc võng mạc (như khi thực hiện nghiệm pháp Valsava)…
Xuất huyết dịch có nguy hiểm hay không?
Xuất huyết dịch kính thường nguy hiểm, cần tìm nguyên nhân và xử trí kịp thời, nếu không có thể gây mù lòa.
Biến chứng xuất huyết dịch kính:
Nếu nguyên nhân do bong võng mạc có thể diễn tiến bong võng mạc toàn bộ gây mất thị lực.
Cườm nước thứ phát: tăng nhãn áp tế bào ma (Ghost cell Glaucoma), các sản phẩm của tế bào máu tan ra gây bít góc thoát nước trong mắt. Biến chứng này sẽ gây đau nhức, khó điều trị, gây mất thị lực.
Xuất huyết gây biến đổi dịch kính gây tăng sinh dịch kính võng mạc, co kéo gây bong võng mạc…
Khám mắt giúp phát hiện xuất huyết dịch kính võng mạc, tầm soát nguyên nhân, và đưa ra giải pháp điều trị
Khi đến khám mắt bạn sẽ được bác sĩ hỏi bệnh sử, tiền sử một số bệnh lý có thể gây xuất huyết dịch kính.
Bạn cần đo thị lực, đo nhãn áp, khám mắt, nhỏ dãn đồng tử soi đáy mắt.
Soi đáy mắt: đánh giá mức độ xuất huyết dịch kính, tìm nguyên nhân gây xuất huyết.
Cần thiết phải thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như: Siêu âm mắt. chụp OCT…
Các giải pháp điều trị xuất huyết dịch kính
Điều trị nguyên nhân gây xuất huyết dịch kính.
Điều trị nội khoa
Nghỉ ngơi, nằm đầu cao 30 – 45 độ: mục đích giúp máu lắng đọng.
Hỏi ý kiến bs nội khoa có thể tạm ngưng 1 số thuốc có thể gây xuất huyết.
Nếu xuất huyết dịch kính do bệnh lý tân mạch võng mạc: áp dụng các phương pháp điều trị như:
Laser quang đông võng mạc.
Tiêm nội nhãn thuốc anti VEGF (Avastin, Lucentis, Eylea…).
Điều trị ngoại khoa
Nếu phát hiện bong võng mạc: Phẫu thuật cắt dịch kính và điều trị bong võng mạc.
Nếu xuất huyết dịch kính đã áp dụng các biện pháp điều trị nội khoa, nhưng máu không tự tan trong 2 tuần – 1 tháng.
Bao lâu xuất huyết dịch kính mất đi? Tiên lượng điều trị có khả quan hay không?
Kết quả điều trị xuất huyết dịch kính tùy thuộc vào nguyên nhân gây xuất huyết, mức độ xuất huyết.
Nếu xuất huyết nhẹ hoặc tiền sử đã phẫu thuật cắt dịch kính: máu có thể tự tiêu sau 1 – 2 tháng.
Xuất huyết dịch kính có thể tái phát nếu nguyên nhân gây xuất huyết không được theo dõi và điều trị.
Kết quả điều trị xuất huyết dịch kính không giúp tăng thị lực, chỉ giúp mắt giữ thị lực không giảm thêm.
Tiên lượng bệnh xuất huyết dịch kính thường không tốt. Mặc dù vậy, nếu xuất huyết dịch kính không được theo dõi và điều trị – kết quả chắc chắn sẽ gây mù vĩnh viễn và đáng sợ nhất là biến chứng Glaucoma thứ phát làm mắt đã mù mà vẫn bị đau nhức nặng nề.
Xuất huyết dịch kính rất nguy hiểm, đăc biết đối với người bệnh có tiền sử bệnh lý nội khoa đi kèm như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch… vì thế nếu bạn thấy mắt xuất hiện các triệu chứng bất thường như nhìn mờ, đột ngột thấy mảng đen mạng nhện… cần phải đi khám ngay.