Khi mi mắt xuất hiện những khối u to hay nhỏ, có ảnh hưởng tới thẩm mỹ, thị lực hay không, cũng cần được thăm khám và điều trị sớm nhất có thể. Bởi u mi mắt có thể là u lành tính hoặc u ác tính, cũng ít nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và có thể cả tính mạng của người bệnh.

U mi mắt là gì?

U mi mắt là một loại khối u có kích thước nhỏ xuất hiện trên vùng mi mắt. Vì khối u mi mắt nằm ở vị trí nông nên rất dễ nhìn thấy. Loại u mi mắt này gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, nên nhiều người chủ quan không quan tâm đến ảnh hưởng của nó lên sức khỏe và thị lực.

Bệnh nhân u mi mắt thường tìm cách chữa trị vì thẩm mỹ hơn là vì sức khỏe, nên nhiều trường hợp bệnh tiến triển nặng mới được phát hiện và gây khó khăn cho quá trình chữa trị. U mi mắt cũng giống như những loại u khác trong cơ thể con người, được chia làm hai loại là u lành tính và u ác tính.

U lành tính

Loại u này thường tăng trưởng có giới hạn. Khi đạt một kích thước nào đó thì ngưng và khu trú tại một vị trí cố định tại mi mắt, không chèn ép hay di căn sang những cơ quan khác trong cơ thể.

U lành tính không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh, có thể phẫu thuật để loại bỏ khối u lành tính khỏi mi mắt.

U lành tính gồm các loại: u ban vàng thường xuất hiện ở người lớn tuổi, u nhú, u ống tuyến mồ hôi, nốt ruồi…

U ác tính

U ác tính là loại u xuất hiện trên mí mắt với tốc độ gia tăng kích thước rất nhanh chóng. Bề mặt khối u lở loét, sần sùi. Hình dáng khối u có nhiều thùy, nhiều mạch máu nuôi dưỡng khối u. Nên khi chạm vào khối u thường thấy chảy máu và đau nhức.

U ác tính mi mắt có thể kèm theo triệu chứng làm sưng vùng mô xung quanh mắt. Nếu khối u quá lớn sẽ xâm lấn vào những cơ quan xung quanh, thậm chí có thể di căn đến những cơ quan khác trong cơ thể và dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn. Đây cũng là một dạng của ung thư.

Biểu hiện của bệnh u mi mắt

U mi mắt là bệnh lý có những biểu hiện rõ ràng, dễ phát hiện. Người bệnh sẽ thấy ở vùng mi mắt xuất hiện một hoặc nhiều khối u nhỏ bất thường. Tùy vào tình trạng của bệnh mà khối u có kích thước, màu sắc, mật độ nhiều hay ít khác nhau.

Khi trở nặng, khối u sẽ dần chuyển màu, to hơn, có cảm giác ngứa, đau đỏ, sưng mi, nặng mi, khó nhắm mắt, nhìn mất thẩm mỹ. Loại u ác tính có thêm những biểu hiện như loét da, nổi gồ đen, rỉ máu, bong vẩy…

Các loại u mi mắt phổ biến hiện nay

Có nhiều loại u mi mắt khác nhau, cũng tùy vào loại u mà mức độ nguy hiểm và ảnh hưởng của nó lên người bệnh là khác nhau. Cùng tìm hiểu một vài loại u mi mắt phổ biến.

Các loại u lành tính

• U nhú: là loại biểu mô phát triển có dạng nhiều thùy như bắp cải, mỗi thùy chứa một lõi mạch máu ở trung tâm. U nhú có thể phát triển thành mụn cơm, dày sừng quang hóa, dày sừng bã… khi có nhiều tổn thương khác nhau ở mi mắt.
• U sừng, u gai: loại u lành này phát triển khá nhanh, trong khoảng từ 6 đến 8 tuần. U sừng gai là một khối nhô lên của da, có kích thước lớn, hình trong, chứa một lõm rốn keratin ở trung tâm. Loại u này chỉ cần điều trị bằng cách cắt bỏ.
• U sừng tăng tiết bã nhờn: loại u này thường gặp ở người lớn tuổi. U có màu nâu nhạt, nhờn và trông giống mụn cơm nhỏ. Thông thường loại u này không có viêm.
• U sừng nhú lộn ngược: là một loại tăng sản giả u biểu mô, bản chất của nó là một dạng dày sừng bã nhờn bị viêm và kích thích. Khối u thường có nhú, những chỗ dày sừng bị lõm vào từ bề mặt thường do nang lông.
• Các u tổn thương do nhiễm trùng: bao gồm các u mềm lây và mụn cơm, bị tổn thương do nhiễm virus ở biểu bì. Các loại u này lành tính và dễ điều trị bằng cách cắt bỏ hoặc tự khỏi sau một thời gian ngắn.

Các loại u ác tính

Carcinoma tế bào đáy: đây là loại u ác tính thường gặp nhất của mi mắt và thường xuất hiện ở vùng hốc mắt. Khối u này giai đoạn đầu là một vết loét nhỏ, cứng, bờ loét thường nối cao, tăng sừng hóa. Loại u này phát triển chậm, nhưng sau nhiều năm có thể đạt kích thước lớn, thường không di căn nhưng rất dễ phát triển xâm lấn dưới da, xương thậm chí cả não. Vì thế với loại u này rất khó phân định và khó chữa trị.

Carcinoma tế bào gai: loại u này chiếm 5% tổng số u ác tính ở mi mắt. Nguyên nhân sâu xa của loại u ác tính này liên quan đến sự tiếp xúc lâu dài với ánh nắng. Loại u này thường nằm ở mi trên, phát triển chậm, không phát tán rộng nhưng có thể di căn tới hạch lympho khu vực hoặc tới cả những nội tạng ở xa, gây ảnh hưởng tới tính mạng của bệnh nhân.

U mi mắt có nguy hiểm không?

Như đã tìm hiểu ở trên, u mi mắt được phân làm 2 loại, là u lành tính và u ác tính.

Với trường hợp u mi mắt lành tính, khối u không phát triển quá nhiều và không di chuyển vị trí, gây chèn ép hoặc xâm lấn đến các cấu trúc cơ quan khác trong cơ thể. Vì vậy, u lành tính không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên cần theo dõi và điều trị sớm nhất có thể để tránh những ảnh hưởng lên đời sống của bệnh nhân.

Còn trường hợp u mi mắt ác tính, nhiều biến chứng xảy ra như: kích thước khối u tăng nhanh, chảy máu, đau nhức, vùng da xung quanh sưng nề, ngứa và sau một thời gian khối u phát triển sẽ xâm lấn và di căn đến nhiều vị trí khác trong cơ thể, nói dễ hiểu là ung thư, gây nguy hiểm không chỉ ở thị giác mà còn đến tính mạng của người bệnh.

Nói chung, u mi mắt là một bệnh lý nguy hiểm, dù là u lành tính hay ác tính vẫn có những ảnh hưởng không ít lên đời sống sức khỏe, thị giác, hay thẩm mỹ của người bệnh, gây ra nhiều tổn thất to lớn. Vì thế cần quan tâm chăm sóc sức khỏe đôi mắt, khi có dấu hiệu về u mi mắt cần được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.

Phẫu thuật u mi mắt

Có nhiều phương pháp điều trị u mi mắt như: phẫu thuật, đốt điện, áp lạnh, hóa chất… Tùy vào loại u và tình trạng của khối u mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị hợp lý nhất. Tuy nhiên, hiện nay thường chỉ sử dụng 2 phương pháp điều trị phổ biến nhất là phẫu thuật và laser CO2.

Phẫu thuật cắt bỏ khối u

Phương pháp này thường dùng trong trường hợp khối u phát triển nhanh chóng và có dấu hiệu trở thành u ác tính. Bác sĩ sẽ phẫu thuật lấy khối u ra khỏi mi mắt, sau đó làm giải phẫu bệnh để chẩn đoán xem khối u là u lành tính hay u ác tính.

Phương pháp phẫu thuật loại bỏ khối u mi mắt chống chỉ định trong trường hợp khối u có dấu hiệu lan rộng và đi vào phần sâu như hốc mắt, hoặc tình trạng sức khỏe bệnh nhân không ổn định, chưa đủ sẵn sàng cho cuộc phẫu thuật.

Sử dụng laser CO2

Phương pháp dùng tia laser điều trị u mi mắt phù hợp với trường hợp u lành tính. Ưu điểm của phương pháp điều trị này là tạo môi trường mổ sạch, không gây chảy máu, thực hiện chính xác toàn bộ công đoạn, không ảnh hưởng đến các tổ chức xung quanh, không tạo sẹo lớn và có thời gian phục hồi nhanh chóng.

Khi có bất kỳ dấu hiệu nào của u mi mắt, bệnh nhân không được chủ quan, cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa mắt để thăm khám và chữa trị kịp thời, tránh được những tình huống xấu nhất xảy ra khi khối u đã phát triển quá mạnh.