Bút laser, một vật dụng thường được xem là đồ chơi hoặc công cụ hỗ trợ trình chiếu vô hại, lại tiềm ẩn những nguy cơ khôn lường cho đôi mắt nếu không được sử dụng cẩn thận. Một trường hợp bệnh nhân nam gần đây đã phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng sau khi bị tia laser từ bút laser chiếu thẳng vào mắt.
Tình trạng bệnh nhân
Bệnh nhân nam (21 tuổi) vào Bệnh viện mắt Việt, TP Hồ Chí Minh trong tình trạng mắt phải bị nhìn mờ đột ngột sau khi vô tình bị tia laser từ bút laser chiếu vào. Qua thăm khám chuyên sâu về mắt, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị tổn thương tại hoàng điểm – vùng trung tâm quan trọng nhất của võng mạc, nơi chịu trách nhiệm cho thị lực chi tiết và khả năng đọc chữ.
Chẩn đoán hình ảnh
Kết quả chụp cắt lớp quang học (OCT) võng mạc cho thấy hình ảnh rõ ràng về tổn thương tại hoàng điểm. Cụ thể, có sự xuất hiện của tụ dịch trong võng mạc, khuyết lớp biểu mô sắc tố võng mạc trung tâm.
Lớp biểu mô sắc tố có vai trò nuôi dưỡng và hỗ trợ các tế bào cảm thụ ánh sáng. Khi lớp này bị tổn thương và có dịch tụ lại bên dưới, nó sẽ làm gián đoạn chức năng bình thường của võng mạc, đặc biệt là vùng hoàng điểm.
Hậu quả
Tổn thương này đã trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng nhìn của bệnh nhân. Thị lực mắt phải của bệnh nhân được ghi nhận chỉ còn 4/10, nghĩa là khả năng nhìn chi tiết của mắt đã giảm đi một nửa so với mức bình thường. Tình trạng này gây ảnh hưởng lớn đến các hoạt động hàng ngày như đọc sách, lái xe, và nhận diện khuôn mặt.
Cơ chế gây tổn thương
Ánh sáng laser, đặc biệt là từ các loại bút laser có công suất cao hoặc không rõ nguồn gốc, có thể tập trung năng lượng lớn vào một điểm rất nhỏ trên võng mạc. Năng lượng này gây ra hiệu ứng nhiệt, làm “bỏng” các tế bào võng mạc nhạy cảm, bao gồm các tế bào cảm thụ ánh sáng và lớp biểu mô sắc tố.
Hoàng điểm là vùng đặc biệt nhạy cảm do có mật độ tế bào cảm thụ ánh sáng cao nhất. Tổn thương nhiệt có thể gây chết tế bào, viêm, và rò rỉ dịch từ các mạch máu bên dưới, dẫn đến tình trạng tụ dịch như trong trường hợp này.
Lời cảnh báo
Trường hợp này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự nguy hiểm của việc sử dụng bút laser sai cách hoặc để trẻ em chơi đùa với chúng. Ánh sáng laser không phải là đồ chơi.
- Tuyệt đối không chiếu tia laser vào mắt người khác hoặc mắt mình, dù chỉ trong giây lát.
- Không nên mua các loại bút laser không rõ nguồn gốc, công suất cao.
- Giữ bút laser xa tầm tay trẻ em và giải thích cho trẻ hiểu về sự nguy hiểm của nó.
Nếu không may bị tia laser chiếu vào mắt và có các triệu chứng như nhìn mờ, thấy điểm đen hoặc biến dạng hình ảnh, cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được thăm khám và xử trí kịp thời. Tổn thương do laser ở hoàng điểm có thể để lại di chứng thị lực vĩnh viễn nếu không được can thiệp sớm.