“Bắn mắt cận” là một giải pháp hiệu quả để khắc phục cận thị, mang lại sự tiện lợi và cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhiều người. Tuy nhiên, để thực hiện phẫu thuật, bạn cần đáp ứng các điều kiện về tuổi, sức khỏe mắt và toàn thân.
Bắn mắt cận là gì?
“Bắn mắt cận” là cách nói thông thường trong tiếng Việt để chỉ các phương pháp phẫu thuật khúc xạ bằng laser nhằm điều chỉnh tật cận thị (một dạng tật khúc xạ khiến người bệnh nhìn mờ khi xem các vật ở xa). Tên gọi này xuất phát từ việc sử dụng tia laser để “bắn” lên bề mặt giác mạc, thay đổi hình dạng của nó nhằm điều chỉnh khả năng tập trung ánh sáng lên võng mạc, từ đó cải thiện thị lực mà không cần đeo kính hay kính áp tròng.
Hiện nay, các phương pháp phẫu thuật laser phổ biến để điều trị cận thị bao gồm:
- LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis): Phương pháp phổ biến nhất, trong đó bác sĩ tạo một vạt giác mạc bằng dao cơ học hoặc bằng Laser Femtosecond, sau đó dùng laser excimer để điều chỉnh độ cong giác mạc, rồi đặt vạt giác mạc trở lại.
- PRK (Photorefractive Keratectomy): Laser được sử dụng trực tiếp trên bề mặt giác mạc mà không cần tạo vạt, phù hợp với người có giác mạc mỏng. Ngày nay phương pháp Trans-PRK (StreamLight) được áp dụng rộng rãi hơn.
- ReLEx SMILE (Small Incision Lenticule Extraction): Một kỹ thuật hiện đại hơn, sử dụng laser femtosecond để tạo một đĩa nhỏ trong giác mạc, sau đó lấy ra qua một đường rạch nhỏ, không cần tạo vạt như LASIK.
Các phương pháp này đều nhằm mục đích khắc phục cận thị, giúp người bệnh nhìn rõ hơn mà không phụ thuộc vào kính. Thời gian thực hiện thường rất nhanh (khoảng 10-15 phút cho cả hai mắt), và quá trình hồi phục cũng khá ngắn, tùy thuộc vào phương pháp và cơ địa mỗi người.
Xem thêm: Cận Thị -1.50 Diop: Có Nên Đeo Kính Thường Xuyên Hay Chỉ Khi Cần Thiết?
Điều kiện để bắn mắt cận
Không phải ai bị cận thị cũng có thể thực hiện phẫu thuật laser. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, các bác sĩ nhãn khoa sẽ đánh giá dựa trên một số điều kiện cụ thể. Dưới đây là những điều kiện cần thiết để được “bắn mắt cận”:
Độ tuổi
- Thông thường, ứng viên phải từ 18 tuổi trở lên, vì ở độ tuổi này, mắt đã phát triển ổn định và độ cận ít có khả năng thay đổi thêm.
- Một số bác sĩ khuyến nghị nên chờ đến khoảng 20-25 tuổi để đảm bảo độ cận đã ổn định hoàn toàn.
Độ cận ổn định
- Độ cận thị phải ổn định trong ít nhất 6 tháng đến 1 năm trước khi phẫu thuật. Nếu độ cận vẫn tăng nhanh (ví dụ: tăng 0,5-1 độ mỗi năm), bác sĩ có thể khuyên trì hoãn phẫu thuật.
- Mức độ cận thị thường nằm trong khoảng mà laser có thể điều chỉnh hiệu quả, thường từ -0.5 đến -10 độ (tùy phương pháp và thiết bị). Một số trường hợp cận quá nặng (trên -10 độ) có thể không phù hợp.
Sức khỏe giác mạc
- Giác mạc phải có “độ dày đủ” (thường trên 480-500 micromet, tùy phương pháp) để đảm bảo sau khi laser điều chỉnh, giác mạc vẫn đủ khỏe mạnh và không bị yếu đi.
- Không mắc các bệnh lý giác mạc như viêm giác mạc, loạn dưỡng giác mạc hoặc sẹo giác mạc.
Sức khỏe mắt tổng quát
- Không mắc các bệnh lý mắt nghiêm trọng như tăng nhãn áp (glaucoma), đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc, hoặc khô mắt nặng không kiểm soát được.
- Không có tiền sử nhiễm trùng mắt tái phát (ví dụ: viêm giác mạc do herpes).
Sức khỏe toàn thân
- Không mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp, vì những bệnh này có thể ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương sau phẫu thuật.
- Không đang mang thai hoặc cho con bú, vì sự thay đổi hormone trong giai đoạn này có thể ảnh hưởng đến thị lực và quá trình hồi phục.
- Không mắc bệnh tiểu đường không kiểm soát, vì bệnh này có thể làm chậm quá trình lành giác mạc.
Không có chống chỉ định khác
- Không sử dụng một số loại thuốc (như corticosteroid toàn thân kéo dài) có thể ảnh hưởng đến giác mạc hoặc thị lực.
- Tâm lý ổn định, hiểu rõ về kỳ vọng và rủi ro của phẫu thuật.
Quy trình kiểm tra trước khi phẫu thuật
Trước khi “bắn mắt cận”, bạn sẽ trải qua một buổi thăm khám toàn diện với bác sĩ nhãn khoa. Các bước kiểm tra thường bao gồm:
- Đo độ cận, viễn, loạn (nếu có).
- Đo độ dày và hình dạng giác mạc bằng máy chụp bản đồ giác mạc (corneal topography).
- Kiểm tra áp suất mắt và sức khỏe võng mạc.
- Đánh giá tình trạng nước mắt để loại trừ khô mắt nghiêm trọng.
Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phù hợp (LASIK, PRK, SMILE) và giải thích về lợi ích cũng như rủi ro.
Lưu ý sau phẫu thuật
Sau khi “bắn mắt cận”, bạn cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hồi phục tốt:
- Nhỏ thuốc mắt theo chỉ định để chống viêm và nhiễm trùng.
- Tránh dụi mắt, tiếp xúc với nước bẩn hoặc bụi trong ít nhất 1-2 tuần.
- Đeo kính bảo vệ khi ngủ để tránh vô tình làm tổn thương mắt.
- Tái khám định kỳ để kiểm tra thị lực và tình trạng giác mạc.
Kết luận
“Bắn mắt cận” là một giải pháp hiệu quả để khắc phục cận thị, mang lại sự tiện lợi và cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhiều người. Tuy nhiên, để thực hiện phẫu thuật, bạn cần đáp ứng các điều kiện về tuổi, sức khỏe mắt và toàn thân. Nếu bạn đang cân nhắc phương pháp này, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám kỹ lưỡng và nhận tư vấn cụ thể. Một đôi mắt khỏe mạnh và thị lực tốt là điều đáng đầu tư, nhưng phải dựa trên sự an toàn và phù hợp với từng cá nhân.