Cườm khô, hay còn gọi là đục thủy tinh thể, là một bệnh lý về mắt phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi. Đây là tình trạng thủy tinh thể trong suốt của mắt bị đục, khiến ánh sáng không thể truyền qua một cách bình thường, dẫn đến suy giảm thị lực. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, không phải tất cả các trường hợp cườm khô đều cần phải phẫu thuật ngay.
Cườm khô có phải mổ không?
Phẫu thuật cườm khô không phải là biện pháp áp dụng ngay khi bệnh được chẩn đoán. Trong giai đoạn đầu, khi cườm khô mới hình thành, thị lực thường chỉ suy giảm nhẹ và có thể kiểm soát bằng các biện pháp hỗ trợ như:
- Điều chỉnh kính mắt phù hợp.
- Tăng cường ánh sáng khi đọc sách hoặc làm việc.
- Thay đổi một số thói quen sinh hoạt để giảm tác động đến mắt.
Tuy nhiên, nếu cườm khô tiếp tục tiến triển, làm giảm thị lực nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày, thì phẫu thuật là giải pháp cần thiết.
Khi nào nên mổ cườm khô?
Phẫu thuật cườm khô được chỉ định trong các trường hợp sau:
Thị lực suy giảm nghiêm trọng
Khi thị lực giảm dưới 3/10 và các biện pháp hỗ trợ như đeo kính hoặc điều chỉnh ánh sáng không còn cải thiện được tầm nhìn. Người bệnh thường gặp khó khăn trong:
- Lái xe, đặc biệt vào ban đêm.
- Đọc sách, làm việc với các chi tiết nhỏ.
- Nhận diện khuôn mặt người thân hoặc nhìn rõ các vật thể xung quanh.
Nếu cườm khô khiến việc sinh hoạt và làm việc trở nên khó khăn, phẫu thuật là phương án tối ưu để khôi phục thị lực.
Cườm khô gây biến chứng
Cườm khô nếu để lâu có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
- Tăng nhãn áp: Thủy tinh thể bị đục và căng phồng, gây áp lực lên các cấu trúc bên trong mắt, làm tăng nhãn áp, dẫn đến đau nhức mắt và có nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn.
- Viêm nhiễm hoặc phù thủy tinh thể: Thủy tinh thể đục có thể kích thích viêm màng bồ đào hoặc gây phù nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mắt.
Trong những trường hợp này, phẫu thuật là cần thiết để ngăn ngừa các tổn thương nghiêm trọng hơn.
Yêu cầu công việc hoặc chất lượng cuộc sống
Một số người có nhu cầu cao về thị lực do tính chất công việc (như bác sĩ phẫu thuật, phi công, họa sĩ, hoặc thợ thủ công) hoặc muốn duy trì chất lượng cuộc sống tốt. Ngay cả khi cườm khô chưa gây suy giảm thị lực nghiêm trọng, việc phẫu thuật có thể được thực hiện sớm để đáp ứng yêu cầu cá nhân.
Đục thủy tinh thể ở giai đoạn nặng
Khi thủy tinh thể đã bị đục hoàn toàn, ánh sáng không thể xuyên qua, gây mù lòa. Đây là lúc cần phẫu thuật ngay để khôi phục thị lực và ngăn ngừa các biến chứng khác.
Theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa
Các bác sĩ mắt sẽ đánh giá toàn diện tình trạng của bạn thông qua:
- Đo thị lực.
- Kiểm tra độ đục của thủy tinh thể.
- Đánh giá sức khỏe tổng quát của mắt.
Nếu bác sĩ nhận định rằng cườm khô đã đạt đến mức độ cần phẫu thuật để bảo vệ hoặc cải thiện chức năng thị giác, bạn nên thực hiện ngay.
Lợi ích của phẫu thuật cườm khô
Phẫu thuật cườm khô là một trong những phẫu thuật phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay. Các lợi ích bao gồm:
Phục hồi thị lực
Thị lực có thể được cải thiện đáng kể hoặc khôi phục hoàn toàn sau phẫu thuật.
Chất lượng cuộc sống tốt hơn
Người bệnh có thể trở lại các hoạt động hàng ngày như đọc sách, lái xe và làm việc.
Ngăn ngừa biến chứng
Phẫu thuật sớm giúp ngăn ngừa các tổn thương không thể phục hồi, như tăng nhãn áp hoặc viêm nhiễm.
Chăm sóc sau phẫu thuật cườm khô
Sau khi phẫu thuật cườm khô, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hồi phục tốt:
Sử dụng thuốc
- Thuốc nhỏ mắt giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Dùng đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định.
Bảo vệ mắt
- Đeo kính bảo vệ mắt khi ra ngoài.
- Tránh dụi mắt hoặc để mắt tiếp xúc với bụi bẩn, ánh sáng mạnh, và nước trong 1-2 tuần đầu.
Tái khám định kỳ
- Kiểm tra tình trạng hồi phục và phát hiện sớm các biến chứng nếu có.
Hạn chế các hoạt động nặng
- Không nâng vật nặng, cúi đầu quá thấp, hoặc làm việc nặng nhọc trong thời gian đầu sau phẫu thuật.
Nguy cơ nếu không mổ cườm khô kịp thời
Nếu không điều trị, cườm khô có thể dẫn đến:
- Mù lòa vĩnh viễn: Khi thủy tinh thể đục hoàn toàn, ánh sáng không thể xuyên qua, gây mất thị lực không hồi phục.
- Tăng nhãn áp: Gây đau nhức mắt, thậm chí tổn thương dây thần kinh thị giác.
- Viêm nhiễm mãn tính: Gây tổn thương nghiêm trọng cho các cấu trúc trong mắt.
Phương pháp phẫu thuật cườm khô hiện nay: Phacoemulsification (Phaco)
Đây là phương pháp hiện đại và phổ biến nhất hiện nay. Bác sĩ sử dụng đầu tuýp Phaco tạo bước sóng siêu âm để phá vỡ thủy tinh thể đục, sau đó hút ra ngoài và thay thế bằng một thủy tinh thể nhân tạo (IOL).
Ưu điểm
- An toàn, tỷ lệ thành công cao.
- Thời gian phẫu thuật ngắn 5-10 phút và phục hồi nhanh chóng.
- Ít xâm lấn ,vết mổ nhỏ 2,2 -2,8mm .
- Không đau, không chảy máu.
- Điều chỉnh được hầu hết các tật khúc xạ, thị lực ổn định.
- Chi phí hợp lý.
Phòng ngừa cườm khô
- Đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi tia UV.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin A, C, E và chất chống oxy hóa.
- Hạn chế hút thuốc và uống rượu bia.
- Kiểm tra mắt định kỳ, đặc biệt với người trên 40 tuổi hoặc có bệnh lý nền như tiểu đường.
Tóm lại, phẫu thuật cườm khô không phải là bắt buộc ngay từ đầu, nhưng cần thiết khi thị lực bị suy giảm nghiêm trọng hoặc có nguy cơ biến chứng. Việc thăm khám và theo dõi định kỳ sẽ giúp xác định thời điểm phù hợp để phẫu thuật, từ đó bảo vệ thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp vấn đề về cườm khô, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa mắt để có hướng điều trị tốt nhất.
